به‌گزارش قدس آنلاین، جمشید مغازه ای، دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران با بیان اینکه صادرات سال گذشته صنعت شیرینی و شکلات ایران ۳۵۰ میلیون دلار بود که نسبت به سال‌های گذشته تقریباً به یک سوم رسید، اظهار کرد: در بین سال‌های ۹۵ و ۹۶ صادرات این صنعت حدود یک میلیارد دلار بود که بررسی بازار کشورهای منطقه نشان می‌داد ظرفیت صادرات تا ۲ میلیارد دلار را داریم، به شرط اینکه بسترهای آن فراهم شود.

وی گفت: البته همچنان محصولات شیرینی و شکلات ایران به کشورهای اروپایی اروپای شرقی صادر می‌شود.

مغازه ای ادامه‌داد: در حال حاضر ظرفیت تولید صنعت شیرینی و شکلات ایران سه میلیون و ۴۰۰ هزار تن در سال است، اما بخش عمده این ظرفیت خالی است و فقط با ۲ میلیون تن ظرفیت خود فعالیت می‌کند.

دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران علت اصلی کاهش صادرات در این صنعت، تحریم‌ها علیه ایران دانست  و ابراز کرد: تحریم‌ها این صنعت را با مشکلاتی از جمله تامین مواد اولیه، نوسانات نرخ ارز، تامین کالاهای اساسی همچون شکر، روغن، آرد، سوخت و انرژی و همچنین نقل و انتقالات ارزی روبه‌رو کرده است.

وی، یکی دیگر از مشکلات این صنعت را قاچاق بیسکویت، آدامس و شکلات خواند و گفت: در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد بازار داخلی ایران را کالاهای قاچاق از جمله آدامس و بیسکویت در بر گرفته است.

وی با بیان اینکه آدامس محصولی کم حجم و پر بهاست که روزانه در ایران ۲۰ میلیارد تومان گردش مالی دارد.

به‌صورت کلی صنعت شیرینی و شکلات یک بازار مهم و پویا است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۰۷ میلیارد یورو/ ۱۲۸ میلیارد دلار در خرده فروشی جهانی، فروش داشته و همچنین با رشد مرکب سالانه معادل ۹/۱ درصد تا ۲۰۲۵ ادامه داشته باشد.

براساس اطلاعات سازمان ملل، آلمان، بلژیک و هلند در سال ۲۰۲۲ به ترتیب با صادرات ۱۰۰۹، ۵۹۴ و ۴۸۲ میلیون کیلوگرم، بزرگ‌ترین صادرکننده صنعت شکلات و سایر مواد خوراکی مبتنی‌بر کاکائو در جهان بودند. از نظر ارزش صادرات، میزان صادرات شکلات توسط آلمان به ارزش ۶/۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲، از بلژیک و ایتالیا با ارزش صادرات به ترتیب ۸/۲ و ۴/۲ میلیارد دلار جلوتر از بقیه بوده است.

همچنین در این سال ایالات‌متحده، فرانسه و آلمان نیز  بزرگ‌ترین واردکنندگان محصولات شکلات نهایی در جهان بوده‌اند. ایالات‌متحده در سال ۲۰۲۲ میزان ۷۴۶ میلیون کیلوگرم محصول نهایی شکلات به ارزش ۸/۳ میلیارد دلار وارد کرد. بزرگ‌ترین مبداء آن کشورهای کانادا، مکزیک، بلژیک و آلمان بوده است.

گفته می شود اروپا با سهمی بیش از ۴۷ درصد در سال ۲۰۲۱ بر بازار جهانی تسلط داشت. افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان برای شکلات تلخ در این منطقه، عامل اصلی رشد بازار منطقه است. براساس داده‌های نقشه تجاریITC ۲۰۲۰، اروپا تقریبا ۱۵۲۱ هزار تن شکلات وارد کرده است. علاوه‌بر این، اروپا بزرگ‌ترین منطقه تولید شکلات با بیشترین مصرف سرانه تخمین زده شده معادل ۰/۵ کیلوگرم براساس اعلام CBI، وزارت امور خارجه بود. پیش‌بینی می‌شود این عوامل در سال‌های آینده بازار منطقه‌ای را تقویت کند.

تخمین زده می‌شود که خاورمیانه و آفریقا سریع‌ترین منطقه در حال رشد با ۷/۶ درصد نرخ رشد مرکب سالانه در دوره پیش‌بینی ۲۰۳۰-۲۰۲۲ باشند. این رشد به دلیل افزایش در دسترس بودن محصولات در فروشگاه‌های خرده‌فروشی در منطقه است. علاوه‌بر این، منطقه باید به دلیل سیاست‌های حمایتی دولت مانند مزایای مالیاتی برای تولیدکنندگان و آسیاب‌های شکلات، دسترسی بیشتری به محصولات داشته باشد.

باوجود رشد چشمگیری که در این بازار به دلیل افزایش نوآوری و رشد تقاضای بازار جهانی، مواجه هستیم؛ اما ایران نتوانسته سهم قابل توجهی از این بازار را از آنِ خود کند.

صنعت شیرینی و شکلات هم همچون دیگر صنایع ایران با مشکلات همیشگی نظیر تامین مواد اولیه، تحریم، نقل و انتقالات پولی، بانک و تامین اجتماعی دست به گریبان است و همه این موارد در حالی است که سرمایه گذاری در این صنعت حدود ۱۷ سال است که به صورت جدی در کشور آغاز شده و همان طور که ما به صورت کج‌دار مریض حرکت می‌کنیم، ترکیه در همسایگی ما، طی سال ۲۰۱۳ و تنها در یکی از شرکت‌های تولید کننده شیرینی و شکلاتش سه برابر کل صادرات ایران، شیرینی و شکلات به ۱۱۰ کشور جهان صادر کرد!

سهم نیم درصدی ایران از بازار شیرینی و شکلات

یش از این علی اکبرعلیان‌نژادی، عضو انجمن صنفی صنایع بیسکویت و شیرینی جات در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفته بود که ایران از بازار ۴۶ میلیاردی صنعت شیرینی و شکلات حدود نیم درصد سهم دارد و این در حالی است که با نگاه به افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی از غیررقابتی شدن آنها در بازارهای هدف را شاهد هستیم.

وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر صادرات این محصولات با کمترین ظرفیت انجام می‌شود؛ چراکه تنها در کشورهای اطراف، بازار ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلاری صادرات وجود دارد؛ بنابراین اگر بسترها از جمله رفع شدن مشکلات ناشی از تحریم‌ها، نقل و انتقالات پولی و تامین مواد اولیه رفع شود، امکان صادرات تا ۱.۵ میلیارد دلاری در سال به کشورهای اطراف وجود دارد.

عضو انجمن صنفی صنایع بیسکویت و شیرینی جات با بیان اینکه صنعت شیرینی و شکلات ایران به بیش از ۶۰ کشور در دنیا صادرات دارد، تصریح کرد: این حکایت از کیفیت خوب تولیدهات صنعت شیرینی و شکلات ایران را دارد، همچنین پتانسیل بالایی که مشروط به حمایت‌ها و موانع زدایی‌ها می‌تواند جایگاه بهتری را هم داشته باشد.

آذربایجان شرقی قطب تولیدات شیرینی و شکلات در ایران

علیان‌نژادی آذربایجان شرقی را قطب تولیدات شیرینی و شکلات در ایران دانست و اضافه کرد: اما استان البرز با افتتاح واحد جدید در این صنعت و تولیدکنندگان نام آشنای قدیمی هم پتانسیل خوبی در این زمینه دارد و استان های تهران، قم هم جایگاه خوبی را دارند.

وی بیان کرد: در کشور بیش از ۱۶۰۰ واحد تولیدی در صنعت شیرینی و شکلات اعم از تولید کننده محصول نهایی، ماشین آلات، مواد اولیه و خدمات جانبی  فعالیت می‌کند.

عضو انجمن صنفی صنایع بیسکویت و شیرینی جات در ادامه بزرگترین تولیدکنندگان شکلات در جهان را بلژیک، سویس، ساحل عاج، آلمان، ایتالیا و ایالات متحده آمریکا دانست و تاکید کرد: از لحاظ کیفی فاصله زیادی با این کشورها نداریم و قابلیت رقابت را داریم، ولی از لحاظ کمی مشکلات متعدد ما را از بازار رقابتی  خارج کرده است.